14 stycznia Cerkiew wspomina wydarzenie Obrzezania Pańskiego oraz dzień św. Bazylego Wielkiego. Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Jakub Arcybiskup Białostocki i Gdański w dniach świątecznych przewodniczył Nabożeństwu Całonocnego Czuwania oraz Boskiej Liturgii św. Bazylego Wielkiego w katedrze św. Mikołaja w Białymstoku.
W dzień święta, podczas Boskiej Liturgii, homilię wygłosił ks. Piotr Makal, opowiadając o istocie święta oraz fragmencie czytanej Ewangelii.
Tradycją stało się już, że ten dzień jest okazją do uhonorowania i wyróżnienia osób szczególnie zasłużonych dla Cerkwi. Orderem św. równych Apostołom Cyryla i Metodego odznaczeni zostali: prof. dr hab. Antoni Mironowicz oraz dr hab. Maciej Karczewski. Hierarcha przedstawił zgromadzonym zasługi odznaczonych. Arcybiskup Jakub zwracając się do wyróżnionych profesorów powiedział, że dziękuje im za rzetelną pracę, dobytek naukowy i wkład jaki wnieśli w działalność diecezji białostocko-gdańskiej. Po odznaczeniu, profesorowie Antoni Mironowicz i Maciej Karczewski, wyrazili wdzięczność za docenienie ich pracy i podziękowali Ekscelencji za dotychczasową owocną współpracę.
Prof. dr hab. Antoni Mironowicz (ur. 30 października 1959 r. w Białymstoku) jest historykiem, teologiem i jednym z najwybitniejszych badaczy Kościoła prawosławnego w Polsce. Prof. Mironowicz jest autorem 75 książek i ponad 550 artykułów naukowych poświęconych historii Kościoła prawosławnego, stosunkom wyznaniowym i kulturze religijnej Europy Środkowo-Wschodniej. Jego badania odrodziły m.in. kult Starokornińskiej i Waśkowskiej ikony Matki Bożej oraz św. Antoniego Supraskiego. Był przewodniczącym Stowarzyszenia Bractwa św.św. Cyryla i Metodego. Jako wieloletni kierownik Katedry Historii Europy Środkowo-Wschodniej oraz Pracowni Historii Kościoła na Uniwersytecie w Białymstoku wypromował 15 doktorów oraz ponad 300 magistrów historii. Współpracował z uczelniami w Polsce, Europie, Kanadzie i USA, uczestnicząc w prestiżowych konferencjach. Był członkiem wielu komisji naukowych, m.in. Polskiej Akademii Nauk, Polsko-Rosyjskiej Komisji Historycznej oraz Bractwa św. św. Cyryla i Metodego.
Dr hab. Maciej Karczewski prof. UwB (ur. w 1968 r. w Białymstoku) jest archeologiem specjalizującym się w badaniach dziedzictwa kulturowego i pamięci historycznej Podlasia, Mazur, północno-wschodniego Mazowsza i Kurpi. Jest autorem i współautorem 11 książek oraz 120 artykułów na ten temat. Wielokrotnie angażował się w ochronę prawosławnego dziedzictwa. Nadzoruje prace archeologiczne Katakumb Monasteru w Supraślu mające na celu uratowanie gotyckich katakumb Prawosławnego Monasteru Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy w Supraślu. Działa na rzecz ochrony i opieki nad zabytkowymi cmentarzami wyznaniowymi, traktując je jako świadectwa wieloetnicznego i wielokulturowego dziedzictwa północno-wschodniej Polski oraz miejsca pamięci prawosławnych przodków np.: cmentarz na wzgórzu św. Marii Magdaleny w Białymstoku czy cmentarz w Knyszynie. Podczas swoich badań zawsze dbał o zachowanie pamięci prawosławnych pochowanych na wyżej wymienionych cmentarzach. Prof. Karczewski jest współautorem publikacji w renomowanych czasopismach naukowych, takich jak „Science Advances”, gdzie opublikował wyniki badań nad obrzędowością religijną bałtyjskich plemion pruskich i litewskich. Pełni funkcje w różnych organizacjach naukowych, m.in. jest wiceprzewodniczącym Komisji Nauk Humanistycznych PAN Oddział w Olsztynie i Białymstoku oraz przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Ochrony Zabytków przy Podlaskim Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków. Jego prace przyczyniają się do ochrony i promocji prawosławnego dziedzictwa kulturowego w Polsce, zwłaszcza w regionie Podlasia.
Paweł Nasuta
fot. Jarosław Charkiewicz